Ne Kadar Miras Kaldığını Nasıl Öğrenebilirim?

Miras, bir kişinin vefat etmesiyle birlikte geride bıraktığı malvarlığının, kanunda belirlenen mirasçılara ya da vasiyetnameyle atanmış kişilere intikal etmesini ifade eder. Türkiye’de her yıl binlerce kişi miras yoluyla taşınmaz, para, araç, şirket hissesi veya farklı haklara sahip olmaktadır. Ancak miras süreci çoğu zaman karışık, uzun ve yorucu olabilir. Birçok kişi “Bana ne kadar miras kaldı, mirasın içeriğini nasıl öğrenebilirim, payım ne kadardır?” sorularının cevabını merak eder.

Mirasın tespiti hem hukuki hem de fiili bir süreçtir. Bu yazımızda mirasçılık belgesinden terekenin tespitine, mirasın paylaşımından vergi ve dava süreçlerine kadar ayrıntılı bilgiler bulacaksınız. Tabii daha detaylı bilgi almak ve mirasın detaylarına ilişkin hukuki süreçle ilgili nesnel gerçekliğe kavuşmak adına da sizleri Altındağ Hukuk Bürosu‘na bekleriz!

Mirasçılık Belgesi Nasıl Alınır

Mirasçının ilk yapması gereken işlem mirasçılık belgesi (veraset ilamı) almaktır. Bu belge, kimin mirasçı olduğunu ve hangi oranda miras hakkı bulunduğunu gösterir.

• Nereden alınır? Sulh hukuk mahkemesinden veya noterlerden mirasçılık belgesi alınabilir.

• Kimler başvurabilir? Yasal mirasçılar ya da vasiyetnameyle atanmış mirasçılar başvuru yapabilir.

• Gerekli belgeler: Kimlik belgesi, ölüm belgesi (nüfus kayıt örneği) ve dilekçe ile başvurmak yeterlidir.

Bu belge olmadan mirasla ilgili hiçbir işlem yapılamaz. Dolayısıyla mirasın tespiti için ilk adım mutlaka veraset ilamı çıkarmaktır.

Mirasın İçeriği Nasıl Tespit Edilir

Miras sadece ev, arsa veya para ile sınırlı değildir. Bir kişinin ölümünden sonra hem malvarlığı hem de borçlarımirasçılara geçer. Bu nedenle mirasın içeriğinin tespiti önemlidir.

Mirasın içeriğini öğrenmek için yapılacak başlıca işlemler:

• Tapu kayıtları: Vefat eden kişinin üzerine kayıtlı taşınmazlar tapu müdürlüğünden sorgulanabilir.

• Banka kayıtları: Bankalarda bulunan hesaplar, mevduatlar veya kiralık kasalar bankalara başvuru ile öğrenilebilir.

• Araç kayıtları: Trafik tescil kayıtlarından araç varlığı kontrol edilir.

• Vergi dairesi kayıtları: Şirket ortaklıkları, hisse senetleri ve diğer ticari varlıklar sorgulanabilir.

• SGK kayıtları: Emekli maaşı, sosyal güvenlik hakları tespit edilebilir.

Bu araştırmalar sonucunda terekenin, yani mirasın toplam değeri ortaya çıkar.

Mirasın Paylaştırılması

Türkiye’de miras paylaşımı Türk Medeni Kanunu hükümlerine göre yapılır. Mirasçılar arasında paylar, kanunda belirtilen oranlarda dağıtılır. Bunları aşağıda sizin için derledik.

• Çocuklar varsa, miras eş ile çocuklar arasında paylaştırılır.

• Çocuk yoksa, miras eş ile anne-baba arasında bölünür.

• Yakın akraba yoksa, miras daha uzak akrabalara geçer.

• Hiç mirasçı yoksa, miras Hazine’ye kalır.

Mirasçılar aralarında anlaşarak paylaşım yapabilir veya anlaşmazlık halinde dava yoluna gidilebilir.

E Devlet Üzerinden Miras Sorgulama

Gelişen teknolojilerle birlikte birçok işlem e-Devlet üzerinden yapılabilmektedir. Vatandaşlar e-Devlet sistemi üzerinden mirasçılık belgesi sorgulaması yapabilirler. Ancak mirasın içeriği yani malvarlığının tam listesi e-Devlet’te doğrudan görülemez. Bunun için yukarıda belirtilen kurumlara ayrıca başvuru yapılması gerekir.

Miras ve Borç İlişkisi

Önemli bir nokta, mirasın yalnızca mallardan ibaret olmamasıdır. Mirasçılar, murisin borçlarını da devralırlar. Bu durum çoğu zaman mirasçıların beklemediği bir sürpriz olur. Örneğin kredi borçları, vergi borçları veya icra takipleri de mirasçılara geçebilir.

Mirasçılar üç şekilde hareket edebilir:

1. Mirası kabul etmek: Hem mallar hem borçlar mirasçılara geçer.

2. Mirası reddetmek (reddi miras): Ölümden itibaren 3 ay içinde sulh hukuk mahkemesine başvuru yapılır.

3. Kayıtsız şartsız kabul yerine tasfiye istemek: Bu durumda tereke tasfiye edilerek borçlar ödendikten sonra kalan mallar mirasçılara verilir.

Miras Vergisi

Miras yoluyla intikal eden mallar için Türkiye’de veraset ve intikal vergisi uygulanmaktadır. Vergi oranı, mirasın değerine göre değişir. Mirasçıların vergi dairesine bildirimde bulunması ve belirli taksitlerle vergiyi ödemesi gerekir. Vergi ödemesi yapılmadan tapu veya araç devir işlemleri tamamlanamaz.

Mirasın Paylaşımıyla İlgili Dava Süreci

Mirasçılar arasında anlaşmazlık çıkarsa ortaklığın giderilmesi davası (izale-i şuyu) açılabilir. Bu dava ile taşınmaz veya malvarlığı satılır ve satıştan elde edilen gelir mirasçılar arasında paylaştırılır. Ayrıca mirasın içeriği tam bilinmiyorsa terekenin tespiti davası açılabilir.

Vasiyetname ve Miras

Bazen miras bırakan kişi vasiyetname hazırlamış olabilir. Vasiyetname varsa, mirasın paylaşımı vasiyet hükümlerine göre yapılır. Ancak vasiyetname de mutlak geçerli değildir; saklı paylı mirasçılar mirastan tamamen mahrum bırakılamaz.

Miras Hakkında Altındağ Hukuk Bürosu Neler Yapabilir?

Miras, kişinin yaşamı boyunca biriktirdiği tüm malvarlığının hukuken düzenli şekilde dağıtılmasını gerektirir. Ancak süreç çoğu zaman karmaşık ve anlaşmazlıklara açık olduğundan, uzman bir hukukçudan destek almak son derece önemlidir. Mirasçılık belgesi alınmasından terekenin tespitine, borçların incelenmesinden paylaşımın yapılmasına kadar tüm aşamalarda hukuki danışmanlık, hak kayıplarının önlenmesini sağlar.

Altındağ Hukuk Bürosu, miras hukukunda deneyimli ekibiyle mirasçıların haklarını korumakta, gerekli davaları açmakta ve süreci en hızlı şekilde sonuçlandırmaya odaklanmaktadır.